Van Klik tot Cash: Succesvol Ondernemen als Fotograaf met Wilmar Dik

In deze aflevering van de Beeldpraat podcast duiken we in de wereld van de fotograaf als ondernemer met beroepsfotograaf Wilmar Dik. Hoe bepaal je je tarieven? Wat is de echte waarde van je tijd? Hoe bouw je een sterk portfolio op? Wilmar deelt zijn ervaringen en praktische tips over facturering, positionering en het overwinnen van uitdagingen in een steeds competitiever wordende markt. Een must-listen voor elke fotograaf die zijn zakelijke kant wil versterken!

Website Wilmar Dik: https://www.reclamebeeld.nl

                                     https://wilmardik.nl

Chapters

• 0:00 Introductie van de fotografie als onderneming
• 4:17 Facturering en Prijsstructuren voor Fotografen
• 12:47 Reistijd en Kosten in de Fotografie
• 19:37 Urenregistratie en Transparantie in Facturering
• 25:33 Portfolio Opbouw en Positionering als Fotograaf
• 27:59 Bepalen van Eerlijke Tarieven voor Fotografie
• 29:21 De Kosten van Fotografie
• 33:00 De Waarde van Tarieven
• 35:30 Licentierechten en Gebruik van Foto's
• 38:07 Marketing en Positionering in de Fotografie
• 41:30 Valkuilen en Fouten in Ondernemerschap
• 44:59 Ervaringen en Tips voor Fotografen

Transcript

Lia Van Beest (00:01)
Hey hallo, leuk dat je weer luistert naar een nieuwe aflevering van de Beeldpraat podcast. In deze podcast gaan we het hebben over de fotografie, of nee, de fotograaf als ondernemer. En mijn gast die daar alles over weet is beroepsfotograaf en cameraman Wilmar Dik. Naast zijn werk achter de camera deelt Wilmar zijn kennis over fotografie en ondernemerschap via blogs en artikelen.

Hij is actief betrokken bij de Nederlandse Vereniging van Journalisten en schrijft onder andere voor Frank Watching en het fotografie magazin Digifoto Pro. Welkom Wilmar in mijn beeldpraatpodcast. De intro dekt de lading natuurli jk niet helemaal want ja, je bent beroepsfotograaf en cameraman en kun je daar even in het kort iets meer over vertellen?

Wilmar Dik (00:44)
Bedankt.

Ja, ja, sowieso bedankt dat je mij hebt benaderd voor dit. En wat je zegt in die intro, dat klopt allemaal. dat is allemaal leuk. Ik ben inderdaad fotograaf al 16 jaar inmiddels. Of tenminste beroepsfotograaf al 16 jaar. En ik richt mij met name op portretfotografie en bedrijfsfotografie. Daarnaast heb ik heel veel reisfotos gemaakt. En reisfotografie is ook echt een...

Ja, een hobby van mij. Maar bedrijfsfotografie vind ik ook heel leuk en is ook heel erg divers. En dat vind ik ook heel leuk aan mijn beroep. Dat de ene keer sta je een congres te fotograferen en de andere keer ben je op de Botlek met een bedrijfsreportage bezig. Dus vooral ook de diversiteit vind ik heel leuk.

Wat ik daarin zoek is toch wel het alles zo mooi als mogelijk willen vastleggen. Dat heb ik eigenlijk al mijn hele leven. Een drang van het laten zien en het vastleggen van dingen op een zo mooi als mogelijke manier. Of ik dat nou bij mensen doe of bij een bedrijfsreportage of tijdens een congres bij elke foto bedenk ik mij voorafgaand hoe kan deze mooier en hoe kan deze beter.

Lia Van Beest (02:23)
Wat mij ook opviel in het bekijken van jouw foto's, dat ze kleurrijk zijn. Klopt.

Wilmar Dik (02:30)
Ja,

ik val wel op kleuren. Daar heb ik wel over. Maar dat is ook weer een van die dingen van zo mooi als mogelijk. Ik hou van kleur. ja, daar let ik dus ook op. Het is niet zo dat ik mijn foto's te veel saturation wil gaan meegeven. Maar ik zoek vaak wel een beetje de grenzen op. Of men dat dan te veel of niet veel vindt.

Dat hangt natuurlijk van hoop dingen af. Ook de calibratie hoe je je eigen monitor hebt staan, maar. Maar over het algemeen wil ik zelf binnen de marge blijven van wat normaal wordt gezien. De kleurrijk mag maar het moet niet te worden.

Lia Van Beest (03:22)
Nee, Dus je

bent echt beetje perfectionistisch bezig in de fotografie? Of kan ik dat...

Wilmar Dik (03:30)
Ja, zo zou

hij dat kunnen concluderen. Ik heb altijd een drang om zo mooi als mogelijk vast te leggen. als ik een keuze heb om bepaalde dingen juist wel of juist niet op een foto te zetten en dat past bij een bepaalde opdracht, dan zal ik zeker een keuze maken. En dat kan inderdaad wel als perfectionistisch worden gezien.

Lia Van Beest (03:51)
Ja, oké. dan zijn we denk ik nu ook toe aan, want daar ben jij, heb jij heel veel kennis van tenminste, dat denk ik wel, over hoe factureert een fotograaf, wat factureer je, hoe, ja, dus dat wil ik met je gaan ontdekken.

Eens even kijken, er zijn dus verschillende methodes die fotografen gebruiken om hun diensten af te rekenen. Laten we die verschillende methodes eens even langslopen. hebt fotografen die zeggen, ik heb een all-in prijs per klus. En wat zeg jij daarvan? Is dat de goede?

Wilmar Dik (04:37)
Ja, kan. Ik heb zelf ook wel eens zo gewerkt. Maar waar je altijd voor moet oppassen is dat je niet te veel uren stopt in klussen die vooraf niet zo gebudgeteerd zijn. Dus het bedrag wat je factureert moet altijd wel in een redelijke verhouding staan tot de tijd die je ergens in stopt. En op moment dat je van tevoren al een all-in prijs geeft...

en je weet zelf nog niet precies of de uren die je daarin gedacht hebt ook daadwerkelijk realistisch zijn dan kan het gebeuren dat je daar nogal bij inschiet en zeker als je bijvoorbeeld met pakketprijzen werkt noem maar wat een bruidsfotograaf maakt voor een pakket voor vier uurtjes bruidsfotografie dat kost dan bijvoorbeeld 500 euro

Dan zou je kunnen denken, 4 uur voor 500 euro dat is 125 euro per uur. Dat is prima, dat is heel erg prima zelfs. Daar moet je wel eerst even nog de BTW van afhalen. Dan blijft er nog 420 over. Elke fotograaf weet dat je voor 4 uur bruidsfotografie... Je moet sowieso die opdracht binnenhalen. Je moet met de klanten gaan praten en Daarnaast heb je ook nog alle beeldverwerking.

dan kost een bruiddsreportage van 4 uur, niet daadwerkelijk 4 uur, maar eerder 12 uur. Als je dat door die 420 euro x B2W gaat delen, dan kom je uit op 35 euro per uur. En dat is weer niet zo'n gezond bedrag.

Lia Van Beest (06:22)
Nee, nee precies.

Wat me ook nog even te binnen schoot, je maakt altijd een offerte eerst voor een klus. Ja, dat is dan niet deze all-in prijspakket. Dat ligt dan al vast. Maar doe je dan ook de algemene voorwaarden en dat soort dingen als het is uit mocht lopen of dat het meer gaat kosten dat dat daar dan ook in staat? Of is dat met all-in prijzen niet zo?

Wilmar Dik (06:48)
Algemene voorwaarden is sowieso altijd handig om dat mee te sturen en dat onderdeel van de offerte te laten zijn. En voor de rest een prijsaanbieding aan een klant, dat kan inderdaad via een pakketprijs. Ik zelf doe dat gewoon via uurtarieven. Maar er zijn een hoop verschillende manieren waarop je dat kan vertellen aan klanten.

Lia Van Beest (07:12)
Ja, want je kan dus ook zeggen van nou ik ga alleen de fotografietijd berekenen.

Wilmar Dik (07:19)
Dat kan, dat gebeurt ook veel bij bijvoorbeeld aanbestedingen. De overheid, rijksoverheid, gemeentes enzo, die werken vaak op die manier. En dan zie je vaak dat het bedrag wat je kan factureren net even beetje hoger is. Dat zit dan meestal zo tussen de 100 en 130 euro. Maar het nadeel daarvan is dus wel dat je geen reistijdvergoed krijgt en ook geen beeldbewerking.

op locatie één uur bezig bent en je moet nog 20 minuten heen en terug en je hebt ook nog anderhalf uur aan beeld bewerken en dan ben je dus wel geteld eigenlijk eerder drie uur bezig dan dat je één uur bezig bent en als je dan dat bedrag van 100 of 130 euro deelt door drie uur ja dan blijft er ook weer niet een echt gezond bedrag over

Lia Van Beest (08:12)
Dus eigenlijk dat is geen aanrader om dat op die manier te doen.

Wilmar Dik (08:17)
Als je het helemaal zelf voor het kiezen hebt, dan zeker niet nee. ja, in Nederland zie je dus dat veel partijen fotografen verplichten om via aanbestedingen te gaan werken. En dan zie je dus dat het wel gebeurt. Maar idealiter wil je dat als fotograaf niet.

Lia Van Beest (08:35)
Nee, want aanbestedingen bij het Rijk is vaak zo. Ze betalen ook nog niet binnen de betalingstermijn. Meestal.

Wilmar Dik (08:44)
dat weet ik. Ik werk

dus niet voor de overheid. Wel gedaan, maar niet meer. Want ik zit zelf niet bij die aanbesteding omdat ik niet aan en wil werken voor dat soort bedragen per uur.

Lia Van Beest (08:48)
Oké.

Nee.

Dan heb je natuurlijk ook, behalve dat je dan de fotografietijd, zou je ook nog de kilometervergoeding erbij kunnen rekenen. Is dat dan een goed idee?

Wilmar Dik (09:08)
Nou ja, alles berekenen is sowieso een goed idee. Alleen een kilometer vergoeding, dan heeft men het vaak over 30 of 40 cent per uur of iets dergelijks. Per kilometer ja. Maar het probleem is dus dat als je een uur in de auto zit en je maakt dan 70 kilometer, dan mag je dus 10 of 13 euro factureren. Dan verdien je dus zelf nog steeds niks.

Lia Van Beest (09:20)
per kilometer.

Wilmar Dik (09:37)
Je bent aan het werk. Ik werk vanuit mijn huis. Elke fotograaf werkt vanuit zijn huis of studio. Dus als je ergens naartoe moet op locatie, dan zijn dat gewoon werktijden. Idealiter wil je die wel betaald krijgen. En door alleen reiskosten te berekenen, krijg je die tijd dus niet betaald.

Lia Van Beest (09:52)
Als je nou weer doet...

Nee. Maar zou je je dan als fotograaf ook niet een soort voorrijkosten kunnen doen? Net als een loodgieter of...

Wilmar Dik (10:03)
Ja, zou kunnen,

dan mik je dus op een soort van standaard. Terwijl een fotografie klus, die kan overal zijn, dus dan is het heel lastig om daar een bepaalde standaard voor te geven. Van ja, 70 euro voorrijkost. Ja, dat zal wel, maar als ik vanuit Den Haag naar Groningen moet rijden, dan ga ik niet voor 70 euro naar Groningen rijden. Maar ik kan prima, zoek er meer voor 70 euro. dan is het heel lastig om de standaard te geven.

Lia Van Beest (10:23)
Dag.

Ja, dat is ook weer waar. Of je moet je je gebied verkleinen en zeggen van ik fotografeer alleen binnen deze cirkel.

Wilmar Dik (10:39)
Ja, zou kunnen. dat wil je ook weer niet. Want stel je bent echt een specialist en heel goed in iets en een bepaalde opdrachtgever wil jou graag inhuren en dat is dan toevallig 200 of 300 kilometer rijden. Dan moet dat wel mogelijk zijn. Wat je eigenlijk naar toe moet is dat je een factuur op een zo'n dergelijke manier wil opzetten.

Lia Van Beest (10:53)
Ja.

Wilmar Dik (11:03)
dat het niet uitmaakt waar je je werk doet als een opdrachtgever zegt van nou ik wil dat jij foto's gaat maken in Amsterdam of in Brussel of in Hamburg dat zou niet uit moeten maken voor de factuur dus je manier van factureren zou in alle gevallen zou je in alle gevallen goed moeten kunnen uitkomen met het bedrag wat je factureert

Lia Van Beest (11:29)
Maar

je zegt bijvoorbeeld dat je Brussel... zou je dus... Je krijgt dan kilometer... Maar die reiskosten in de zin van... Je moet een vliegtuig pakken bijvoorbeeld. Ga je dan ook je uren rekenen?

Wilmar Dik (11:41)
Ja, kou.

Ja, bij mij is dat wel eens gebeurd. Normaal gesproken reken ik dan bijvoorbeeld een dagvergoeding voor de tijd dat je aan het reizen bent en daarnaast de reiskosten één op één doorberekenen. Maar binnen de fotografie zie ik dat niet heel veel gebeuren, dat je echt een vliegtuigje moet pakken

Lia Van Beest (12:02)
Ja.

Nee,

want je had het net ook al over een dagtarief. dan ben je een dag aan het fotograferen en daar heb je een standaard bedrag voor.

Wilmar Dik (12:19)
Ja dat kan, Meestal werk ik zelf niet zo. er kleven wel wat nadelen aan. Binnen de filmindustrie zie je heel veel dat men op dagbasis werkt. Maar dan zijn de bedragen ook wat hoger. Binnen de fotografie is dat gewoon vrij lastig. Omdat je op locatie een aantal uur bezig bent. Je hebt een aantal uren reistijd. moet ook nog beeld verwerken.

Als je met een dagtarief werkt, moet je eerst aan je opdrachtgever gaan uitleggen wat dan precies een dagtarief is. Zitten daar reistijden, reiskosten bij in, zit er de beeldbewerking bij in of is het echt alleen maar het schieten? Dat maakt het niet makkelijker voor een opdrachtgever om te zeggen, hij werkt met een dagtarief. Dan is het nog steeds onduidelijk.

Lia Van Beest (13:11)
Ja, want ik vind het best wel een complex onderwerp, want het is gewoon een jungle van wat iedere fotograaf, hoe die dat berekent allemaal. Dus je hebt als consument eigenlijk niet zo van nou, ik ga naar die bruidsfotograaf of ik ga naar die portretfotograaf en ik weet zo ongeveer wel wat het gaat kosten. Maar dat is niet zo.

Dus er zijn geen gestandaardiseerde tarieven. De fotografen hebben toch ook wel een soort beroepsgroep die zich hard maakt voor eerlijke, transparante tarieven voor fotografen. Of is dat niet?

Wilmar Dik (13:54)
Ja, nou ja, ik zet mezelf hard voor in. DuPho is daar ook wel mee bezig. waar je als ondernemer op moet letten is dat je normaal betaald krijgt. Ik heb het niet eens over extreme salarissen, nee. Maar een gemiddeld salaris in Nederland, een modaal salaris, moet ook als fotograaf mogelijk zijn.

En dan moet je je onderneming wel goed hebben staan en dan moet je ook weten hoe je je dienst moet factureren.

Lia Van Beest (14:28)
Ja, en ik denk dat we eerst ook nog maar even het bedrag per geleverde foto voor dat ik zou willen zeggen, je gaat misschien op een bepaalde manier adverteren en dat soort dingen, hoe je jezelf in de markt zet, daar komen we zo nog wel even op terug. Maar een bedrag per geleverde foto kan je natuurlijk ook doen.

Wilmar Dik (14:49)
Ja, kan en dat zie je ook heel veel binnen de journalistiek uitgevers die willen graag een bedrag per foto betalen want het is voor hen makkelijk. als fotograaf zijde is dat nou niet bepaald ideaal. een fotograaf weet zelf hoeveel tijd er in een bepaalde fotoklus gaat zitten en als je dan je reistijd en je fotografietijd en je beeldbewerking

en alle voorbereidingen allemaal bij elkaar optelt, dan ben je soms wel twee, drie, vier uur bezig met het maken van een of een paar foto's. En als je dan daarvoor vervolgens 60 of 80 euro krijgt, dan word je niet blij van.

Lia Van Beest (15:32)
Nee, maar is het dan ook niet zo massa is kassa hoe meer foto's je eigenlijk aanlevert, hoe meer winst je, of winst, hoe meer eerlijker je betaald wordt?

Wilmar Dik (15:48)
ligt er aan waar je dat aanleveren aan doet. Kijk, een uitgever of een krant die stuurt een opdracht richting een fotograaf en die maakt vervolgens foto's. Dan verwachten ze een paar foto's te krijgen en die plaatsen ze of allemaal of een paar. Maar uiteindelijk wordt de opdracht bepaald voor een x-bedrag. En als je dan uiteindelijk kijkt naar het aantal uren wat je in zo'n klus stopt en het bedrag wat je daarvan mag factureren, ja dan...

Lia Van Beest (16:09)
Mhmm.

Wilmar Dik (16:17)
Zal dat vast niet een al te hoog uurbedrag uiteindelijk zijn?

Lia Van Beest (16:21)
Een fotografietijd plus het bedrag van de aangeleverde foto, wordt het er dan een beetje beter van.

Wilmar Dik (16:31)
Ja, een klein beetje, ja, nog steeds is dan de vergelijking van een foto en de tijd die het kost om die beelden te verwerken. Als fotograaf loop je met risico, maar. Daar gaat het een beetje om. En je wil eigenlijk als fotograaf niet al te veel risico lopen. Je wil vooral gewoon kans maken op een eerlijke betaling per uur.

Lia Van Beest (16:33)
***

Wilmar Dik (16:57)
En als je een bedrag per aangeleverde foto berekend, dan zou het kunnen als je 100 foto's aanlevert en je mag daar 2 euro per foto voor betalen, dan heb je 200 euro verdiend. Ja, dat kan, maar als je daar 10 uur mee bezig bent geweest, dan is het niet ideaal zeg maar.

Lia Van Beest (17:16)
Nee, dat is totaal niet ideaal. Zijn er nog fotografen die kunnen rondkomen van het fotograferen? Want als ik het zo hoor, dan is dat best wel moeilijk.

Wilmar Dik (17:29)
Ja, maar ik ben zelf een fotograaf die nog steeds kan rondkomen van fotografie. En dat is inderdaad niet makkelijk. Je moet je onderneming goed hebben staan. Maar ook heel belangrijk is dat je op de juiste manier factureert. De laatste manier die we kunnen bespreken is het stukje reistijd, fotografietijd en nabewerkingtijd.

alle tijd die je een opdracht stopt om die te factureren op basis van een gezond uurturief. Dus dat houdt in die reistijd dat je niet je kilometers vergoedt, maar gewoon een gezonde vergoeding vraagt voor elke uur dat je in de auto zit of in de trein zit. Want uiteindelijk is dat ook werktijd en je opdrachtgever wil jou graag een bepaalde klus laten doen. En dan is het niet meer dan normaal dat je daar ook een normaal bedrag voor vraagt.

De fotografietijd op locatie wordt vaak wel betaald, dat ziet een opdrachtgever ook. Maar ook je nabewerking zou je gewoon normaal moeten factureren. Als je dus al die drie dingen factureert en dat ook inzichtelijk maakt naar opdrachtgevers toe, van dit was mijn reistijd, ik ben zo lang op locatie geweest en ik ben daar nog drie uur mee bezig geweest om al die foto's te verwerken. Dan kun je die drie dingen factureren op basis van een uurturief.

En dan kom je dus tot gezonde bedragen, waar je ook daadwerkelijk van kan leven.

Lia Van Beest (19:01)
Dus dat zou eigenlijk de beste manier zijn.

Wilmar Dik (19:05)
Ja, alle tijd factureren en vooral denken in tijd en niet zozeer in product of een x aantal foto's of op die manier. Bereken je tijd en probeer elke uur te berekenen wat je in een bepaalde klus stopt.

Lia Van Beest (19:21)
Ja, want het is dus heel belangrijk dat je je uren bijhoudt en hoe doe je dat zelf? Heb je een standaard Excel sheet waar je iedere keer bij een klus of een opdracht inzet van de tijden die je daar gewerkt hebt?

Wilmar Dik (19:37)
Ja,

de reistijd is vrij duidelijk. Soms heb je wat file, maar in principe is het vrij makkelijk om uit te zoeken hoe lang je doet om van Den Haag naar Groningen te rijden of Amsterdam. De tijd op locatie, dat weet je ook altijd wel. En alleen de reis af, de nabewerkings tijd, die kun je bijhouden via tijdschrijver.com of gewoon in je agenda opschrijven wanneer je begint en wanneer je klaar bent. Dus dat is allemaal vrij duidelijk.

Het is op zich ook niet zo heel moeilijk te verkopen aan opdrachtgevers. Want op moment dat je inzichtelijk maakt wat voor tijd je een klus stopt, ziet die opdrachtgever dat. En dat je een gezond bedrag vraagt voor je diensten, dat vinden de meeste partijen vrij normaal. als ze niet weten dat jij ergens negen uur mee bezig bent geweest, dan vinden ze het lastig worden.

maak inzichtelijk wat voor tijd je ergens aan kwijt bent en factureer dat op basis van normale uurtarieven

Lia Van Beest (20:33)
Ja.

Want dan krijg je daarna ook geen discussie over wat je factureert.

Wilmar Dik (20:42)
Nee, in de offertefase geef je al aan dat dit mijn tarieven zijn. Dit is mijn tarief voor reistijd. Dit vraag ik voor mijn fotografietijd op locatie. Dit is de nabewerkings tijd. En die drie dingen samen, dat is de factuur.

Lia Van Beest (20:57)
Ik heb ook wel eens een fotograaf gesproken die het als volgt in zijn factuur zette zijn werktijd of zijn fotografietijd en daarnaast nog zijn materiaalkosten en dat berekenende die na aanle... door stel dat ik die camera zou moeten huren wat ben ik dan per dag kwijt of die flitser en dat bij elkaar opgeteld was dan zijn materiaalkosten. Dat is natuurlijk heel creatief of niet?

Wilmar Dik (21:24)
ja,

ja, dat heb ik nog niet eerder van gehoord. Ik weet altijd dat in Amerika het vrij standaard is dat je alle apparatuur huurt. En in de filmindustrie is dat ook stuk meer standaard. Maar ja, ik heb gewoon een apparatuur, een camera doe ik een paar jaar mee, een lenzen doe ik nog iets langer mee. Dat hoort gewoon bij mijn totale jaarlijkse bedrijfskosten.

Lia Van Beest (21:54)
Ja, er zijn natuurlijk ook camera's. Ik was laatst ergens bij een fotograaf en die fotografeerde met een Phase One camera. Ja, die huurde die natuurlijk, want in aanschaf is die zo duur. En dan is het misschien wel te verklaren waarom je dat op die manier doet.

Wilmar Dik (22:15)
Ja, ja.

Maar dan zal er waarschijnlijk vanuit de opdrachtgever ook vragen er zijn voor bijzondere high-res beelden.

Lia Van Beest (22:23)
Klopt, dat is ook zo. Nu gaan we dan die tarieven op de website zetten, Wilmar. Of zeg je van nou, laten we iemand die interesse heeft in mijn fotografie mij een mailtje sturen en van daaruit gaan we verder.

Wilmar Dik (22:33)
Hèèèè

Ja, ja, kan allemaal. Ik zie een hoop fotografie websites waar tarieven op de site staan. Maar natuurlijk, snap dat je vroeg of laat moet je tarieven gaan communiceren met je opdrachtgever. Dat is niet meer dan normaal. Maar fotografie is een creatief beroep. Dus je moet je creatieve kunsten verkopen. je diensten verkopen. En daarbij gaat het om kwaliteit.

en niet om prijs, want jij wordt ingekocht op basis van je kwaliteiten en niet op basis van jij werkt voor 60 of 80 of 120 euro per uur. Dat is bijzaak, tenminste het zou bijzaak moeten zijn. Als als beroepsfotograaf werkt dan wil je eigenlijk het liefst worden ingehuurd omdat je goed bent in het maken van foto's en niet omdat je een voordelige fotograaf bent. Want voordelige fotografen ja, mensen die net een nieuwe camera hebben, gaat inderdaad misschien om

om prijs maar ik zou adviseren als je je eigen dienst serieus neemt en je wil serieus als fotograaf aan de bak, vermeld dan geen prijs op je website. Daar gaat het niet om. Natuurlijk als men geïnteresseerd is in jouw dienst en na een paar minuten op je website te hebben gezeten denken ze van nou dit is echt een fantastische fotograaf deze moeten we hebben dan komt dat mailtje vanzelf en dan kun je altijd nog een offerte maken en je tarieven naar voren schuiven.

Lia Van Beest (24:11)
Wat je eigenlijk zegt is dus op de website moet je eigenlijk als fotograaf al laten zien wat je kan, wat voor kwaliteit je kan leveren.

Wilmar Dik (24:12)
Maar...

Ja, je portfolio moet heel goed zijn en je website dus ook met prachtige foto's zodat ze weten dat ze bij jou moeten zijn voor die specifieke klus.

En ja, prijzen horen wel bij het ondernemersverhaal en natuurlijk moet je dat verkopen, maar dat wil niet zeggen dat je gelijk prijzen op je website hoeft te laten zien.

Lia Van Beest (24:51)
Nu zit jij in bepaald segment van de fotografie, bedrijfsfotografie vooral, dus je hebt te maken met bedrijven, opdrachtgevers die een bepaald budget hebben misschien ook voor de fotografie. Maar ik kan me zo voorstellen dat een beginnende fotograaf die moet dat allemaal nog opbouwen.

Hoe komt hij dan eigenlijk aan zijn fotografie om een portfolio op te bouwen? kan moeilijk zijn dat hij in zijn vrije tijd tulpen en andere soort dingen. Hij wil zich in een bepaalde tak van fotografie positioneren.

Wilmar Dik (25:33)
Ja dat kan en natuurlijk, elke fotograaf kan beginnen. dan moet je je nog steeds richten op kwaliteit. Een beginnende fotograaf is niet gelijk een beroepsfotograaf. Voor dat je echt beroepsfotograaf wordt, dan moet je echt zorgen dat je een kick-ass portfolio hebt. Dan moet je niet meer bezig zijn met van, ik wil nog wat fotootjes van een congres, want ik heb nog nooit een congres gefotografeerd. Nee, dan moet je al honderden kick-ass foto's hebben van diverse congressen.

want dan weten ze dat ze jou nodig hebben. Een portfolio opbouwen, dat kun je door de jaren heen doen. Dat moet je niet meer gaan doen op moment dat je een beroepsfotograaf bent. Want dan ben je afhankelijk van je portfolio en je goede ondernemerskills. Dan moet je zorgen dat je er van rond kan komen. Dat is niet meer de tijd.

Lia Van Beest (26:24)
Ja, je maakt...

ja, sorry dat ik je in de reden val. Je maakt dus eigenlijk een onderscheid tussen een fotograaf en een beroepsfotograaf.

Wilmar Dik (26:38)
Als beroepsfotograaf moet je alles perfect voor elkaar hebben. Anders wordt het heel erg lastig om daarvan te kunnen leven. Als amateurfotograaf mag je doen wat je zelf wil. Dan hoeft niks. Dan kan je zelf dingen voor je portfolio doen. Of voor een flinke korting. Dat kan allemaal. Maar als je die attitude hebt...

Zowel je beroepsfotograaf bent, is de kans redelijk aanwezig dat je het niet gaat redden.

Lia Van Beest (27:13)
Ja, oké. de moed zakt me inmiddels al in de schoenen. Maar goed, hoe bepaal je dan een eerlijk transparant tarief voor de fotografie? Hoe is die berekening dan?

Wilmar Dik (27:13)
als beroepsfotograaf.

Als je fotografie zo belangrijk is dat je daar gewoon een serieus bedrag aan wilt verdienen, dat je groepsfotografen en dat je in hetzelfde prijzensegment wil gaan zitten, dan is de rekensom eigenlijk vrij simpel. Je hebt een bepaald gewenst inkomen per jaar. Dus je wilt 30.000, 40.000, 60.000 euro per jaar hebben.

Bij dat gewenste inkomen tel je al je bedrijfskosten op. Bedrijfskosten, verzekeringen, afschrijving, apparatuur, printers, computers, alles wat je nodig hebt. Dat zijn je bedrijfskosten, die tel je daar dus weer op. En dat deel je door het aantal uren wat je per jaar kan gaan werken. En in eerste instantie zal dat een beetje een schatting zijn, maar de fotografiemarkt is vrij vol met fotografen.

Een gevolg daarvan is dat de gemiddelde fotograaf niet heel veel facturabele uren kan maken. standaard is nu een beetje 15 uur per week voor 45 weken per jaar. Dus zeg maar zo'n 600, 700 uur per jaar. Dat is realistisch als beroepsfotograaf zijnde. En nou ja, stel je wil...

modaal verdienen en je hebt ook nog flink wat bedrijfskosten dan en je deelt dat door die 6 of 700 uur per jaar, dan ontkom je er niet aan om te gaan werken voor 80, 90, 100 euro per uur, dat soort bedragen.

Lia Van Beest (29:08)
Ja, maar ik zou dus ook misschien wel gewoon kunnen zeggen van nou, ik reken gewoon 80 euro per uur. Zit ik toch altijd goed of niet?

Wilmar Dik (29:21)
Kan, ja. Als je vervolgens die declarabele uren maakt, die daarbij nodig zijn, dan kan dat.

Lia Van Beest (29:29)
Ja,

dat hangt natuurlijk ook af welke apparatuur je gebruikt. Gebruik je een camera van 500 euro of van 5000 euro?

Wilmar Dik (29:39)
Als je een beroepsfotograaf bent dan zul je zeker niet werken met een apparatuur van 500 euro. Dan mag je een rustige 0 achter zetten en misschien ook nog wel een 1 of een 2 voor zetten. Zeker het beroepsfotograaf heeft een hele lange aanlooptijd nodig. Dus je investeert continu in apparatuur en je koopt lenzen en zo. Dus tegen die tijd dat je echt een beroepsfotograaf bent, heb je behoorlijk wat geld geïnvesteerd in apparatuur.

En ja, natuurlijk, daar zit nog steeds heel veel verschil in. je een studiofotograaf bent, zal je waarschijnlijk nog veel meer spullen hebben dan een fotograaf die alleen op locatie werkt. Maar het belangrijkste om je tarief te berekenen is echt wel dat je die rekensom goed maakt. Wat voor inkomen heb ik op jaarbasis nodig? Waar kan ik van leven? Wat zijn al mijn kosten die ik in een jaar uitgeef? En daar tel je nog je bedrijfskosten mee op en dat deel je door 600, 700 uur per jaar.

En dan komt er een tarief uit en als je je daar niet aan gaat houden, dan kom je vroeger verlaten in de problemen. Je spaargeld gaat heel snel op en dan binnen 1, 2, 3 jaar kan je een baan in loondienst gaan zoeken want dan lukt het gewoon niet.

Lia Van Beest (30:59)
Is het dan ook niet zo dat heel veel fotografen, of mensen die zich fotograaf noemen, de markt eigenlijk een beetje verpesten tussen aanhalingsstekens door onder de prijzen te duiken?

Wilmar Dik (31:14)
Ja, dat zie ik gebeuren. Dat is niet makkelijk, maar dat is gevolg van het grote aanbod. Fotografie is natuurlijk een heel erg leuke hobby. Mensen groeien door, maken mooie foto's, krijgen opgeven met beetje geld ervoor. Maar ja, inderdaad, als je werkt voor bedragen die eigenlijk niet kunnen, dan ben je aan het concurreren op prijs en dan maak je het jezelf...

Lia Van Beest (31:16)
En wat?

Wilmar Dik (31:43)
En je con-collega is heel erg moeilijk. En dat gebeurt.

Lia Van Beest (31:49)
Ja helaas gebeurt dat, dat is jammer. Want dat maakt eigenlijk de... Ja het scheidt het kaf van het koor niet op deze wijze.

Wilmar Dik (32:01)
Nou ja

zijn mensen die wel een gezond bedrag per uur kunnen vragen en daarvan kunnen leven. Het niet zo dat het beroep niet meer bestaat. Alleen, is niet heel erg makkelijk. Ik zie veel mensen die hun eigen business en dat van fotografen die in dezelfde stad of dorp of wat dan ook wonen, niet bepaald makkelijker maken.

Uiteindelijk heb je gewoon een bedrag per jaar nodig. Elke maand heb je geld nodig. En als je dat 100 % wil verdienen met fotografie, dan kun je gewoon uitrekenen wat je nodig hebt. En als je je daar niet aan houdt, dan zal er links of rechts de geld bij moeten. En na een jaar red je het nog steeds niet. En na twee jaar is al je geld op. En dan mag je een baan in loondienst iets gaan zoeken. En heb je twee jaar lang bijgedragen aan het...

Lia Van Beest (32:44)
Ja.

Wilmar Dik (32:57)
niet gezond krijgen van een fotografiemarkt.

Lia Van Beest (33:00)
Heb je ook nog opdrachtgevers die wat makkelijker omgaan met goede tarieven? Of moeilijke opdrachtgevers, die komen gewoon misschien niet bij je, dat zeggen van nou ja, dit is toch niet de prijsstelling die wij voor ogen hebben? Gebeurt dat ook?

Wilmar Dik (33:22)
Ja,

een opdrachtgever is pas een opdrachtgever als je die daadwerkelijk een opdracht geeft. En voor dat je een opdracht krijgt moet je wel duidelijk maken wat de kosten zullen zijn. Dus maak je een offerte, verwijs je naar je tarieven en als dat oké is dan heb je een opdrachtgever die vindt dat jij je tarieven waard bent.

Lia Van Beest (33:51)
Even kijken, heb je dan, waar hebben we het over? Ja, de methode, is er ook een methode voor een betere communicatie met opdrachtgevers en een eerlijkere vergoeding?

Wilmar Dik (34:06)
Ik ben toevallig ook lid van Platform Pacct de ketentafel fotografie. Daar hebben we een aantal experts in het fotografiegebied gesproken over wat fair pay zou moeten zijn. En daar zijn op zich wel goede tarief uitgekomen.

en die zullen binnenkort ook op de website van platform Pacct en fotografieketentafel Alle BIS-instellingen, zijn instellingen die gesubsidieerd worden vanuit de overheid, dus musea, dat soort partijen, die moeten zich gaan houden aan fair pay tarieven. Dus de culturele sector die...

gaan fotografen als het goed is normaal betalen. Dus ja, dat is gunstig. Er zijn ook andere sectoren waar dat nog wat minder is. De journalistiek bijvoorbeeld. Veel uitgevers,kranten die betalen nog steeds per foto. En als je dan dat gaat delen door het aantal uren wat je in zo'n klus stopt, dan word je niet vrolijk van. Daar kun je eigenlijk helemaal niet voor werken. Het gebeurt, maar ja, gezond is het niet.

Lia Van Beest (35:29)
Nee, is

het dan ook zo als je bijvoorbeeld een foto hebt gemaakt voor een opdrachtgever dat je dan meteen je licentierechten enzovoort, dat je dat ook dan meteen afstaat?

Wilmar Dik (35:47)
Nou, ik moet heel eerlijk zeggen, ik ben geen jurist. Maar ik kan wel vertellen hoe ik werk. Ik vind het normaal dat een opdrachtgever mijn foto's kan gebruiken. En dat gebruik kan zijn voor print, voor online, social media, alles wat ze maar willen eigenlijk. Maar dat recht geef ik alleen aan mijn opdrachtgever. En dus niet aan andere partijen.

Lia Van Beest (35:57)
Oké?

Wilmar Dik (36:17)
En daar gaat het nog wel eens mis, wil ik niet zeggen, maar het is wel duidelijk of het is wel handig om daar duidelijk over te zijn van begin af aan. Zeggen van nou, jullie mogen de foto's gebruiken, maar jullie mogen ze niet als cadeautje doorgeven aan andere partijen die ze ook graag willen gebruiken.

Lia Van Beest (36:35)
En als dat wel gebeurt, of wel eens gebeurd is.

Wilmar Dik (36:37)
Dan mogen ze met

mij contact opnemen en dan gaan we kijken wat voor bedrag daar tegenover zou moeten staan.

Lia Van Beest (36:45)
Ja, en dan ga je ervan uit dat ze contact met je op gaan nemen. Maar nou doen ze dat niet.

Wilmar Dik (36:51)
Ja dat kan.

Heel af en toe kom ik er ook wel eens achter dat foto's ergens gebruikt zijn door partijen waarvan ik denk nou volgens mij mogen jullie dat niet. En dan kan je een briefje sturen.

Lia Van Beest (37:03)
Is er ook niet een soort, zit ik me nu te bedenken, soort bureau of zoiets die voor dat soort zaken opkomt? die een soort bewaking van beelden die niet oneigenlijk gebruikt gaan worden of dat ze dat... Of is dat ook weer een verdienmodel van zo'n bureau?

Wilmar Dik (37:23)
Ja, hebt bureaus die het internet afstruinen op zoek naar partijen of foto's die on-eigenlijk gebruikt zijn. Dat klopt inderdaad, maar daar werk ik niet intensief mee samen, laat ik het zo zeggen. Ik kom zelf wel eens wat tegen en dan kun je zelf een briefje sturen en als die partij denkt...

niet te hoeven betalen dan kan je die brief ook uit handen geven naar een juridische afdeling van de MVJ of van DuPho En dan helpen zij jou daar verder mee.

Lia Van Beest (38:04)
Even kijken, we hebben het er al een beetje gehad over hoe je je diensten het beste kan positioneren in een concurrerende markt. Dan zeg jij van ja, laat vooral je kwaliteit zien en niet concurreren op tarief.

Wilmar Dik (38:24)
Ja, dat is

inderdaad heel belangrijk. Je moet echt je kwaliteit laten zien, je toegevoegde waarde. Waarom moet een opdrachtgever jou hebben? Waarom ben jij zo goed in het maken van die bruidsreportage of in het maken van portretfoto's of congresfoto's of wat dan ook zeg maar. En daar moet je op focussen.

en niet focussen op van ja maar ik ben maar zoveel euro per uur of ik bereken het zo. Want dan ben je aan concurreren op prijs en dat is niet goed. Daarmee help je jezelf niet en andere fotografen ook niet.

Lia Van Beest (39:05)
En welke marketing strategie en verkoop argumenten kun je inzetten om je te onderscheiden? Want ik heb het in mijn laatste paar podcasts ook over artificial intelligence gehad. Zou dat ook nog een toevoeging zijn om je te positioneren in de markt?

Wilmar Dik (39:26)
Het

zou kunnen, maar je moet je ook afvragen van wat voor expertise is behoefte als er bepaalde partijen zijn die heel veel foto's nodig hebben die door AI zijn gegeneerd, dan zullen ze dat waarschijnlijk intern zelf ook wel kunnen. Natuurlijk, we zijn uitstommering, maar...

Lia Van Beest (39:44)
Maar ik bedoel

dan bijvoorbeeld, je wil jezelf door middel van exposure of door advertenties of dat soort dingen, dat je op die manier de aandacht op je gaat vestigen en dat je het hulpje van AI even inroept. Dat je zegt van nou, maken we een pakkende tekst voor mijn fotografie of dat soort dingen.

Wilmar Dik (40:10)
Ja, kan, maar AI is niet heiligmakend wat betreft het maken van perfecte teksten dus je zal nog steeds zelf die tekst heel aandachtig moeten doorlezen en moeten aanpassen. is een leuk hulpmiddel. Maar je kan natuurlijk wel laten zien dat je een expert bent op bepaald gebied. Je kan bijvoorbeeld een blog schrijven over bepaalde...

dingen waar je veel van af weet. Op die manier laat je zien dat je een expert bent op een bepaald gebied. En daar houdt Google ook weer van. als je dan weer gevonden wordt, dan heb je weer misschien wat bezoekers op je website die mogelijk een opdracht voor je hebben.

Lia Van Beest (40:54)
En zou je dan AI ook een tarief voor jezelf kunnen laten uitrekenen?

Wilmar Dik (41:02)
ongetwijfeld. En dan vraagt Ai waarschijnlijk wat wil jij per jaar verdienen? Wat heb jij nodig per jaar? Wat zijn je uitgiften per jaar? En wat voor bedrijfskosten heb jij per jaar? En hoeveel uren denk jij per jaar te kunnen gaan maken? En ja, dan maakt de computer dus eigenlijk dezelfde rekensommen die je als mens ook gewoon kan maken.

Lia Van Beest (41:12)
Ja.

Bij AI is de input, de instructie die het je geeft, dan komt er ook een goed antwoord uit, waarschijnlijk. Heb je zelf ook nog weleens, of wat zijn de meest voorkomende valkuilen die gemaakt worden bij het ondernemen? Fouten. En hoe kun je ze vermijden?

Wilmar Dik (41:30)
Ja.

Uhm, ja.

Lia Van Beest (41:46)
Dat ben je zelf tegen aangelopen,

misschien.

Wilmar Dik (41:51)
Dan ga ik bijna weer in herhaling vallen, maar wat ik toch vrij vaak zie is dat fotografen werken voor bedragen die echt gewoon niet kunnen. En toch gebeurt het. Als je werkt voor 30, 40 euro per uur, dat gaat niet werken. Dan moet er gewoon spaargeld of andere geld bij. En als dat op is, dan moet je een andere baan gaan zoeken. En ik zie toch heel veel dat er dus geconcureerd wordt op prijs.

En dat kan bewust of onbewust zijn, maar op moment dat je werkt voor een lager tarief dan je zelf uitrekent, dan gaat het niet goed. Niet voor jou en ook niet voor andere fotografen die zich in dezelfde markt bevinden.

Lia Van Beest (42:32)
Nee.

Je maakt je echt hard voor fair pay. Maar heb je niet weleens het idee, ik ben een roepende in de woestijn?

Wilmar Dik (42:47)
ja, al jaren.

Dat heb ik. Maar wat kan ik anders doen? bedoel, beleid en een markt aanpassen, als dat überhaupt al mogelijk is, kost dat jaren. Dat gaat niet in weken of maanden. Het is een kwestie van jaren en proberen...

groepen te informeren en vertellen waar het mis gaat enzo. Ik was hier vijf jaar geleden ook al mee bezig, maar vijf jaar geleden had jij mij nog niet benaderd om dit verhaal te vertellen.

Lia Van Beest (43:26)
Nee,

had ik nog geen podcast, ik je vertellen.

Wilmar Dik (43:28)
Ook dat niet, maar

was ik ook nog niet zo ver om dit verhaal deze manier te kunnen vertellen aan andere fotografen. Ik vind het ook wel lastig, want ik zou ook graag willen dat het bij mij gaat om mijn fotografie. dat gaat het natuurlijk ook wel. Maar ik heb ook een hele mooie website, walmardik.nl waar fantastische mooie foto's op staan. En wat ik graag aan de hele wereld wil laten zien. Maar toch word ik dan benadert om te praten over ondernemerschap.

Dat is ook leuk, maar het is tot net wel even iets anders.

Lia Van Beest (43:59)
ik voel hem weer een andere podcast komen. Nee, natuurlijk, dat snap ik. Nee, maar ik was jou aan het googelen. Of tenminste, was aan het googelen op de fotograaf als ondernemer en toen kwam ik toch bij jou uit. En dat wil dan toch wat zeggen dat je toch daarmee flink aan de weg timmert zodat je bovenaan komt als informatiebron.

Wilmar Dik (44:03)
Haha.

Lia Van Beest (44:27)
Dus dat heb je in die vijf jaar dan toch wel bereikt.

Wilmar Dik (44:31)
Ja, klopt. Ik heb ook wel het idee dat mijn gedachten door steeds meer mensen gelezen worden. En dat er misschien ook wel eens een keer iets verandert. Maar die verandering gaat heel erg langzaam. Er komen ook steeds weer nieuwe mensen bij. er vallen weer mensen af. Mensen die gedacht hebben van ik ga beroepsfotograaf worden. En na één of twee jaar te hebben geconcurreerd met hun prijs...

kwamen ze erachter dat ze toch niet voldoende verdienden en zijn ze weer een baan in loondienst gaan zoeken. En die googelen dan niet meer op fotografeer en ondernemerschap. Maar ondertussen komen er wel weer een heleboel andere nieuwe mensen die zich weer opnieuw in die markt bevinden en dan weer gaan lopen zoeken. ja, het is een beetje dweilen met de kraan open, maar vroeg of laat zal er misschien toch een keer iets veranderen. En daar is het elkaar voor ingewikkeld.

Lia Van Beest (45:27)
Maar hoe leeft

dat eigenlijk bij jouw collega fotografen, die tariefstelling? Ze zijn dat natuurlijk met jou eens en ze knikken ja en ze doen nee.

Wilmar Dik (45:41)
Ja weet ik niet, weet ik niet. Ik moet eerlijk gezegd toegeven dat ik niet elke dag bezig ben met het bekijken van tarief van mijn collega fotografen. Ja tuurlijk, ze zijn het er ook allemaal wel mee eens, maar kijk je moet ook enigszins onafhankelijk zijn. Je gaat niet te veel je opdrachtgever, aflopen...

Lia Van Beest (45:51)
Neem haar in gesprek bijvoorbeeld.

Wilmar Dik (46:10)
klassen omdat ze je zo weinig betalen. Als je bijvoorbeeld voor de Rijksoverheid werkt, dan mag je iets van 120 euro per uur factureren. Maar je reistijd en je beeldverwerking mag je überhaupt niet factureren. Als je dan een uurtje bezig bent en die klus kost je uiteindelijk drie uur, dan ben je dus bezig voor 40 euro per uur. Dat is niet gezond, maar...

Als je als fotograaf zelf voor die rijksoverheid werkt, ga je daar niet te hard aan lopen tillen. Want als je dat wel doet, dan krijg je ook die opdrachten niet.

Lia Van Beest (46:49)
Ja, en het is ook niet zo om bijvoorbeeld alle fotografen onder één hoedje te brengen een soort beroepsgroep. Die zijn er natuurlijk al, maar diverse beroepsgroepen hebben fotografen of is er één overkoepelende organisatie. En dat je daarin die afspraken maakt en daarin vastlegt dat fotografen de tarieven binnen een bepaalde bandbreedte bijvoorbeeld neerleggen.

Wilmar Dik (47:18)
Het

is lastig denk ik. Je hebt natuurlijk de DuPho en die kunnen wel adviseren maar elke fotograaf is nog steeds zelfstandige ondernemer en die bepaalt zelf waarvoor hij werkt. Maar goed je mag onderlinge afspraken maken. als je bijvoorbeeld

veel fotografen tegenkomt of in dezelfde soort netwerk zit, of dat je voor dezelfde opdrachtgevers werkt, dan zou je met die groep fotografen wel afspraken kunnen maken van nou we gaan niet werken voor minder dan 80 euro per uur, we gaan echt elk uur factureren en niet meer alleen de tijd dat we met een camera in onze hand ergens zijn, maar gewoon alle uren. Die afspraken mag je maken en dan kan je uitgevers misschien voor het blok zetten.

Dan loop je natuurlijk een risicootje dat je met z'n allen die opdrachtgever kwijtraakt. Maar op een moment zal een opdrachtgever ook wel een bepaalde kwaliteit willen hebben. En zullen ze misschien toch wel geneigd zijn om verder te praten.

Lia Van Beest (48:24)
Hebben wij nu beetje dit factureren en de fotograaf als ondernemer alle ins en outs een beetje besproken? Dan zou ik jou willen vragen, heb je zelf nog een leuke ervaring of tip of anekdote aan gaande dit? Bijvoorbeeld...

Dat je misschien een opdrachtgever had en die zei van, ik heb een vliegticket voor je klaar liggen naar de Bahama's en... Ik zeg me wat hoor.

Wilmar Dik (48:57)
Nou,

in een ver verleden heb ik weleens wat werk gratis gedaan. Met het idee van, leren ze mij kennen en volgend jaar mag ik weer een klus doen of iets dergelijks. Maar dat ging niet helemaal zoals ik zelf had gedacht. Want een jaar later toen ze weer een klus nodig hadden, ja toen wilden ze toch wel echt met een...

een goede beroepsfotograaf werken. Dus toen viel ik sowieso buiten de boot, want omdat ik gratis gewerkt had, was ik niet die goede beroepsfotograaf. Men wordt ook afgerekend op het feit dat je iets vraagt, iets durft te vragen. Men kijkt niet altijd alleen maar naar je foto's, maar ook gewoon dat je je ondernemerschap, je website en gewoon alles goed hebt staan en je als een professional gedraagt.

Dus ja, mijn advies is ga vooral niet werken voor gratis. Want dat schiet niet op.

Lia Van Beest (50:01)
Nu doe je zelf ook diverse takken van fotografie, zoals bedrijfsfotografie.

Wilmar Dik (50:14)
Ja, bedrijfsfotografie vind ik heel leuk. Ik vind het ook leuk omdat het zo divers is. Het klinkt als zijn ja bedrijfsfotografie, dat is niet divers, maar... Portretfoto's valt onder bedrijfsfotografie. Eventfotografie, congresfotografie, bedrijfsreportages. Dat is zo enorm divers. Dat heeft mij op een hele hoop leuke plekken in de wereld gebracht.

Ik kan zeggen dat ik heb geschoten in een gevangenis.

Lia Van Beest (50:47)
en

in het buitenland of in Nederland.

Wilmar Dik (50:50)
In Nederlandse gevangenissen ja. Ik heb foto's gemaakt in gevangenissen. Dat is één van de situaties, maar je komt bij zoveel bedrijven en dat vind ik gewoon heel interessant.

Lia Van Beest (50:53)
Oké.

Ja, dat is het zeker. Even nadenken. Dus bedrijfsfotografie, reclamefotografie... Ja, maar je doet ook film, toch? En je zit... Oké.

Wilmar Dik (51:19)
Ja, mijn vrouw is filmmaakster en ik

doe een stuk camerawerk voor haar. als je film zou moeten vergelijken met fotografie, dan zou je eigenlijk wel kunnen zeggen dat film 2D is en of nee, dat fotografie 2D is en film 3D. Want het is veel gelaagder Je moet echt een verhaal vertellen, terwijl bij fotografie is het meer gewoon een foto. Ja, je kan nog een keer zes foto's naast elkaar leggen.

waardoor je een verhaal kan vertellen, een film, daar moet je echt een verhaal gaan vertellen. En daar moet je ook van tevoren heel goed over na gaan denken en een script gaan schrijven en een shotlist en eventueel interviews voorbereiden, interviewvragen voorbereiden. Dus er komt veel meer bij kijken. ja, mijn vrouw huurt mij dan in als cameraman, omdat ik heel erg snel zie...

Vanuit welke hoek, met welke lens en dat soort dingen je mooie shots kan maken. een goede film is niet aan elkaar geplakte clips en dan denken van nu heb ik een goede film. dan komt er veel meer bij kijken.

Lia Van Beest (52:29)
Nee,

nee precies. Hebben wij tot op heden alles een beetje besproken? Waar kan men, als men meer van jou wil weten, zien, kijken?

Wilmar Dik (52:43)
Ik heb diverse websites, maar mijn mooiste website waar ik ook voor stiekem het meeste trots op ben is wilmartdik.nl. Dat is mijn portfolio website, daar staan een hele hoop mooie foto's en dat is echt mijn stijl en dat vind ik leuk. als je meer informatie als fotograaf wilt, dan kun je het beste even googlen op informatie voor fotografen.

kom je vrij snel op mijn website reclamebeeld uit. daar staat een hele hoop informatie, daar zijn tientallen blogs over dingen die wij besproken hebben en ook nog een hoop andere dingen.

Lia Van Beest (53:25)
Ja, je basis of je woonplaats is Den Haag. Je zit dus ook heel dicht bij de politiek. Fotografeer je daar ook nog wel?

Wilmar Dik (53:36)
Ja, zeker wel. Bij Nieuws Poort ben ik vrij regelmatig en petitieoverhandigingen bij de Tweede Kamer gebeurt ook nog weleens. Ik doe zeker wel het een en ander op dat gebied. Maar wat ik zei, ik werk niet voor een overheid omdat daar de aanbestedingen zo in elkaar zitten dat ik dat niet zo heel interessant vind.

Lia Van Beest (54:02)
Helemaal prima. Mag ik jou dan heel hartelijk bedanken Wilmar voor dit toch wel complexe gesprek. Tenminste het onderwerp best wel complex. En ik hoop dat de luisteraars het een beetje duidelijk hebben nu en vooral gewoon goede tarieven en dat maakt de beroepsgroep niet stuk.

Wilmar Dik (54:12)
Ja.

Lia Van Beest (54:25)
want het is een hele mooie beroepsgroep en niet iedereen met een camera kan fotograferen, ik.

Wilmar Dik (54:32)
Nee, nee, dat moet je wel een paar jaar geoefend voor hebben, ik. Ik fotografeer al sinds mijn jeugd. Ik zit hier toevallig, nee, die staat ook op wilmardik.nl een leuke foto van mijzelf als kind, als vierjarig jongetje waarin ik een camera in mijn hand heb. Ja, dus ik heb al een paar decennia dat ik de wereld zie in mooie beelden.

Lia Van Beest (54:48)
Ja.

Wilmar Dik (55:02)
Dat gaat soms zelfs zo ver dat als ik iets moois dat ik niet zeg van wat is het hier mooi, maar dat ik zeg van wat is het hier mooi, of dan kan ik hier een mooie foto maken zeg maar. Dus dat de nadruk heel snel gelijk op het maken van mooie foto's ligt en niet gewoon in het feit dat iets mooi kan zijn.

Lia Van Beest (55:18)
Je gaat waarschijnlijk ook nooit zonder camera de deur uit.

Wilmar Dik (55:22)
Nou,

af en toe wel hoor.

Lia Van Beest (55:30)
Dus ja, af en toe wel, maar dan heb je de smartphone bij je.

Wilmar Dik (55:35)
Ja, dat sowieso. Ik blijf de wereld zien in mooie plaatjes. Dat zal meestal veranderen.

Lia Van Beest (55:42)
Oké, zullen we hierbij afsluiten Wilmar? En nogmaals, hartelijk dank voor dit leuke gesprek en heel veel succes in de fotografie. Op wat voor manier dan ook.

Wilmar Dik (55:54)
Ja, ook bedankt Lia voor dit leuke gesprek en ik hoop dat de luisteraars er wat aan hebben.

Lia Van Beest (56:01)
Helemaal goed. Dan wil ik iedereen bedanken voor het luisteren naar deze beeldpraatpodcast. Voor meer informatie kijk dan in de tekst bij de aflevering. Daarin staat ook een link om de beeldpraatpodcast te ondersteunen.

Wil jij ook een keer mijn gast zijn? Laat het mij dan weten en wie weet maak ik met jou een volgende aflevering. Wil je niets meer missen? Abonneer je dan nu op de Beeldpraat Podcast en zodra er een nieuwe aflevering online staat, word je op de hoogte gebracht. Deze podcast is te beluisteren via alle bekende kanalen zoals Spotify, etc. Uiteraard kun je mij ook volgen op Facebook, Insta en andere sociale media.

Bedankt voor het luisteren en graag tot de volgende beeldpraat.